Vervolg Longo Mai
Door: Marjan
Blijf op de hoogte en volg Marjan
01 Januari 2010 | Nederland, Amsterdam
Na anderhalve week weer terug in San José in hotel Casa Ridgeway, na heel wat beleefd te hebben. Eerst og wat over de vrouwengroep in Rivas en daarna over het festival van Longo Mai en de vrouwen aldaar.
Vrouwengroep
De groep vrouwen die ik vorige week zondag ontmoette bleken vnl Amerikaanse vrouwen te zijn die hier al langer wonen, wel een vreemde gewaarwoording, want ik had eigenlijk een groep Costericaanse vrouwen verwacht. Deze vrouwen hebben vaak met hun man samen een stuk grond gekocht met een boerderijtje. Meestal werken ze met vrijwilligers, die dan betaald meewerken!! Soms voor veel geld, soms is het slapen gratis en moeten ze voor hun eten betalen, en soms moeten ze zelf hun eten kopen en klaarmaken.Hun reis betalen ze altijd zelf. Veel jonge amerikanen doen dit een tijdje om werkervaring op te doen. En dan zijn er ook nog organisaties die dit organiseren en er aan verdienen. De werktijden zijn vaak zes uur per dag, vijf dagen, en het werk op het land of in het huishouden is best zwaar.
De groep was een spirituele groep die elke maand met nieuwe maan bij elkaar komt voor de gezelligheid en voor rituelen. Van de rituelen kwam niet zo veel terecht omdat de gastvrouw ernstig ziek was. Ellen kwam ook, dus dat was wel erg prettig. Ik kon blijven slapen met acht anderen en heb op de waranda op een matrasje geslapen. Ik vond het wel wat eng, vanwege mogelijke beesten, maar het ging prima en heb als een roos geslapen. Op zich vond ik het geheel wel een ervaring …., een prachtig huis, wat heel goedkoop is om te bouwen, in een prachtige natuur langs de rivier.
Festival Longo Mai.
Terug in Longo Mai waar het weerzien met Victoria heel hartelijk was, heb ik eerst het informatieboek over LM opgehaald. Het bleek een dik pakket te zijn met veel interessante info, zoals een plattegrondje met alle huisjes en namen van wie waar woonde. Dit had ik tijdens ons eerste bezoek gemist. Nu kon ik plotseling nagaan waar er bv 5 jaar geleden cabina´s gebouwd waren. Het bleek dat Victoria en Edith ook een cabina hebben, wat we niet geweten hadden. Een cabina kan namelijk ook aan een bestaand huisje gebouwd zijn, twee kamertjes met een wc en douche, zodat je niet in het huis van de gastvrouw je hoeft te bewegen.
Een uur nadat ik was aangekomen kwam er een groep Duitse scholieren met hun leerkrachten aan, bij elkaar zo´n 50 personen. Ze waren per boot in Costa Rica aangekomen, omdat ze een soort wereldreis maken van zes maanden. Aan boord krijgen ze dagelijks acht uur les, en ook hun bezoek aan LM gold als school. Zij moesten allemaal in gastgezinnen worden ondergebracht, dus LM zat behoorlijk vol. En overal zag je blonde hoofden.
De straatkinderen en de vrijwilligers van het circus Fantazztico uit San Isidro met de vrijwilligers waren vrijdag al aangekomen om te oefenen en sliepen in het vrijwilligershuis.
De 15 buitenlandse vrijwilligers die het festival hadden voorbereid waren bijna allemaal vertrokken, omdat er een soort misplanning was geweest met de organiserende organisatie. Met de drie die er nog waren omdat ze hun vliegdatum konden veranderen, kon ik nog allerlei informatie uitwisselen over wat ze beleefd en gedaan hadden, wat heel prettig was.
Na deze introductie over wat ik aantrof in LM het eigenlijke festival.
Dinsdagochtend was de opening met een opwarmoefening door de circuskinderen, waarvoor iedereen werd uitgenodigd deel te nemen. Daarna een praatje van Roland. En toen werd het programma op drie grote flaps geschreven. Eéntje over de tallers/ workshops, zoals het maken van artisania (kettingen), chocolade maken, circus, tekenen, schilderen, papier maken, wandelen, koffie plukken, rietsuiker snijden. Eéntje over lezingen, bedoeld voor de scholieren en ééntje voor het avondprogramma.
Voor mijn gevoel kwam er eindelijk duidelijkheid over wat er zou gebeuren die week, en kon ik een beetje inschatten hoe m´n week eruit zou gaan zien. Donderdag zou Ellen komen.
De eerste twee dagen heb ik een paar workshops gedaan en ben naar het avondprogramma geweest. Daarnaast heb ik de informatiemap nageplozen op vrouwenzaken. Er waren wel een paar projecten die betrekking hadden op vrouwen, maar het was onduidelijk wat het voorstelde en de info was een paar jaar oud.
Artisania
Bij de workshop Artisania kon iedereen een kettinkje maken, geleerd door Maritza, wat je daarna kon kopen. Het was heel druk en iedereen, ook de kleine circuskinderen, ging enthousiast aan de gang. Dit was aanleiding voor mij om bij Maritza langs te gaan. Ze bleek in haar kleine huisje, waar ze alleen met haar vier kinderen woont, een kametje te hebben met allemaal heel mooi kettingen, oorhangers en doosjes, voor weinig geld te koop. Wij hebben dat niet geweten, helaas, want anders had iedereen zeker het nodige gekocht!! Zoiets is toch wel een gemiste kans!
Voor het geven van de workshop had Maritza geen geld gekregen, alleen een onkostenvergoeding voor de materialen. (het geldt als vrijwilligerswerk, en dat terwijl het festival subsidie krijgt.
Later kwamen we erachter, toen Ellen er was, dat er twee jaar geleden een workshop Artisana was gegeven voor 30 vrouwen van LM, en dat er daarvan nog zes vrouwen wat mee doen. Wat ze maken is behoorlijk verschillend, en sommige dochters zijn het ook gaan meewerken.
Dit is één van de voorbeelden waarvan het duidelijk is dat de PR stukken beter zou kunnen, zodat elke toevallige bezoeker en gast weet dat er Artisania is en waar je dat kunt kopen!
Optredens
´s Avonds waren er verschillende optredens waarvoor geluidsversterking nodig was. Toen we om zeven uur kwamen aanlopen, vertrok er een auto bij El Rancho om de geluidsapparatuur op te halen, waarna die nog geinstalleerd moest worden. Alles bij elkaar kon er na ruim een uur begonnen worden. Maar niemand vond het erg, want je stond gezellig met elkaar vóór of ín de Rancho te praten. Elke avond, behalve de laatste avond, herhaalde zich dit ritueel.
De invulling van de avonden was erg verschillend. Van enkele heel mooi optredens van het circus met kleine straatkinderen en volwassenen, o.a. vrijwilligers (bv een jongen uit Duitsland waarvoor dit werk als vervangende dienstplicht geldt), een optreden met gitaar door Eva (Nederlands meisje) tot een film over nieuwe plannen voor een stuwdam in Costa Rica om electriciteit op te wekken. In Honduras blijken al vier stuwdammen te zijn, in El Salvador twee. In Costa Rica komt dan de eerste, en tevens de grootste stuwdam van Midden America, 60 km ten zuiden van Longo Mai. Deze locatie betekent dat vooral indianen van hun grond worden verdreven. De indianen zijn in verzet gekomen, maar door de electriciteitsmaatschappij wordt er niet naar hun geluisterd. De bedoeling was om na de video te discussieren over deze plannen met een indianengezin, dat speciaal hiervoor gekomen was, en een student van een Oostenrijkse universiteit die hierop afstudeerd. Maar het was te laat geworden, zodat dit onderdeel werd afgelast, bijzonder sneu.
Op de laatste avond is er een optreden door Guadelupe Urbina met zang en gitaar, met veel succes, en dat doet ze elk jaar. Zij is degene die tien jaar in Enschede heeft gewoond en nog redelijk wat Nederlands kent. In Costa Rica is ze een bekende artist. In maart heeft ze een tentoonstelling in het Nationale Museum in San José, daar ga ik zeker kijken. Eind maart begint ze met een tournee door Costa Rica, wat ze start met een optreden op een klein eiland wat een matriarchaat is. De naam moet ik nog bij haar navragen. Ze componeert haar liederen en muziek zelf. Ze is van plan zich blijvend op Longo Mai te vestigen en wil zich inzetten voor vrouwen en kinderen.
Wandeling
Roland maakte ook nog een wandeling tijdens deze week naar primair oerwoud. Behalve de uitleg bij veel bijzondere bomen, hebben we ook het uitzicht bij een indianengezin bewonderd. In hun tuin groeien o.a. struiken waar vruchten aanzitten die kleurstoffen leveren voor het beschilderen van de huid, hout en stoffen. Deze kleurstoffen kon je tevoorschijn krijgen als je de vrucht of blad stukkneep, wel heel bijzonder. Je kon meteen je gezicht beschilderen in die bijzondere indianenkleuren. Ook veel geneeskrachtige planten. Tijdens deze wandeling kwamen we ook nog voorbij de ingang van El Mayo, wat opeens niet zo ver weg leek.
Pasiflora
Even buiten het grondgebied van Longo Mai ligt Finca Passiflora, waar Ellen en ik op vrijdagochtend naar toe zijn gewandeld, twee km verderop. Hier hebben we een drie uur durende rondleiding gehad door Yamilet, een Costericaanse vrouw met twee dochters en een amerikaanse man. Yamilet werkt veel samen met vrouwen in Longo Mai, dit was ook de reden van ons bezoek, het heeft veel verduidelijkt.
Eerst even over de finca. Hij is organisch en zoveel mogelijk zelfvoorzienend. Er staan verdeeld over het land allerlei gebouwtjes en het geheel ziet er zeer verzorgt uit. Er is vee, kippen, eenden, veel groenten, koffie, allerlei fruitbomen en bv Palmito. Victoria, onze gastvrouw, had gevraagd om Palmito mee te nemen en nu konden we zien hoe dat ´geoogst´ werd. Palmito is namelijk palmhart, het binnenste van de stam van een bepaalde soort palmboom wat zo zacht is dat je het zonder te koken kunt eten en een lekkere smaak heeft. Yamilet ging daarvoor eerst haar manchette slijpen op een heel oude slijpmachine, eentje zoals m´n vader nog had, maar die nog uitstekend dienst doet. Daarna liepen we naar de wei waar de palmboompjes groeien. Yamilet koos een geschikte palm uit en hakte hem door. Daarna schilde ze de stam net zo lang totdat ze bij het eetbare gedeelte was gekomen. We kregen meteen een stukje om te proeven. Het was fascinerend om te zien. Zo´n boom groeit trouwens niet meer aan, maar een kleintje die er naast staat krijgt dan de kans om te groeien.
Electriciteit wordt opgewekt met water uit de rivier met een ouderwetse generator, die het nog uitstekend doet. Dit water wordt uitgekiend over het glooiende land verdeeld en voor het huishouden en de dieren gebruikt, en er zijn twee kweekvijvers aangelegd voor vis.
In het gezellige huis, dat zie je niet vaak in deze streken, wordt van de wc compost gemaakt. We kregen een hele uitleg. Ook is er een houtzagerij, maken ze bedden, tafels en stoelen, is er een apart huis voor veel gasten met een aparte keuken. Ook een keuken voor gedroogd fruit van bv ananas, dat smaakte heerlijk, en het maken van chocolade.
Om dit alles te onderhouden is erg veel werk. Yamilet doet daarnaast ook nog een schriftelijke cursus, wat in Costa Rica veel mensen doen die afgelegen wonen. Haar beide dochters, 14 en 16 jaar doen ook een schriftelijke opleiding. Jaarlijks kun je een staatexamen afleggen.
Yamilet is één van de stimulatoren van economische activiteiten voor vrouwen in Longo Mai. Maar dit is niet eenvoudig. Er is bv een cursus geweest om jam te maken van gevallen fruit, wat nu ligt te verrotten op de grond. Hiervoor is een cursus geweest en er is een oven aangevraagd en gekregen die bij Yamilet in een grote buitenkeuken staat. Nu blijkt dat een electrische oven te zijn, en de electriciteit in PasiFlora is niet voldoende om deze oven te verwarmen. Alleen in de winter is er voldoende electriciteit als het veel regent, maar dan is er weer geen fruit. Dus nu staat deze oven al een jaar in de buitenlucht te niksen. Onze suggestie om de kookplaten dan te gebruiken als Yamilet groepen heeft, daar wil ze niet aan want dan zou er gezegd worden dat ze de oven heeft ingepikt! Haar voorstel is om de oven, dus eigenlijk een electrische fornuis met een oven, naar de school te verplaatsen om eten voor de kinderen te koken, maar dat wil de vrouwengroep weer niet: een impasse dus, zonde van het geld en de aanschaf.
Op Longo Mai zijn sinds kort twee stukjes land toegewezen aan de vrouwengroep om kruiden te kweken. Dit moet nog helemaal van de grond komen. Yamilet gaat een rooster maken van wie wanneer gaat werken. De vrouwengroep bestaat uit ongeveer 30 vrouwen en Maritza is daarvan de leider. Ze heeft veel aanzien.
Yamilet is wel wat teleurgesteld in de samenwerking, maar ze blijft zich inzetten.
Voor haar is Longo mai ook een afzetgebied voor haar producten: vis, palmita, groenten, kruiden, vlees, etc.
Groepsreizen
Tijdens het festival kwam er ook nog een groepsreis van Sawadee langs. Ze komen om één uur in de middag en vertrekken de volgende dag weer vroeg. Bij de Pulperia bleek dat de gasten weliswaar een kennismaking met het landelijk leven van de kleine boeren gemeenschap Longo Mai is beloofd, maar dat ze verder geen informatie hebben gekregen over het hoe of wat. Het blijft bij een overnachting en eten bij gastgezinnen. Ellen en ik hebben het idee dat deze opzet best wat verbeterd kan worden en willen daarvoor kontakt opnemen met Leo, die de kontaktpersoon is voor Sawadee.
Gesprek met Roland in San Isidro
Gisteren hadden Ellen en ik nog een soort laatste gesprek met Roland in San Isidro. Wat is nu zo´n beetje de connectie tussen de activiteiten in San Isidro en Longo Mai?
Sinds 1996 bestaat er in San Isidro Vida Nueva, ontstaan uit een vrouwencongres. Behalve de succesvolle opvang van mishandelde vrouwen in allerlei opzichten zijn ze ook activiteiten gaan ontplooien voor straatkinderen en arme mensen. Sinds twee jaar staat er elke dinsdag een tent op het plein in het centrum waar kinderen en volwassenen een maaltijd kunnen krijgen en waar spelletjes worden gedaan. Het geld daarvoor komt van kleine donaties van plaatselijke ondernemers en restaurants.
Verder is er voor de straatkinderen een circus, waar de gemeente een locatie voor ter beschikking heeft gesteld. Hier kunnen de vrijwilligers en soms kinderen tevens overnachten. We zijn er op bezoek gegaan. Tussen het circus en LM zijn veel contacten, bv met optredens en vrijwilligers, of dat een kind een tijdje op LM gaat wonen. Komende zomer gaat het kindercircus op kosten van een kinderorganisatie in Duitsland op toernee in Europa.
Roland kwam met de vraag of er in Nederland misschien mensen zijn die een kind financieel willen steunen om een opleiding te volgen, waar dat anders niet mogelijk zou zijn vanwege de kosten. Op dit moment liggen er nog zes aanvragen.
Verder hebben we het nog gehad over onze ervaringen als ´toerist´ op Longo Mai. B.v. doordat we te weinig info hadden over allerlei dingen, zodat LM inkomsten is misgelopen. Dus dat de PR verbeterd zou kunnen worden. Roland gaf nog aan dat er eigenlijk geen goede website is, hopelijk gaat een amerikaanse vrouw daar verbetering in aanbrengen.
Misschien kunnen Ellen en ik in overleg met Edith en Leo een A4tje maken met info en mogelijke activiteiten op LM, wat op verschillende plaatsen wordt opgehangen voor gasten en toevallige voorbijgangers.
14 Maart bestaat Longo Mai in Costa Rica 30 jaar. De uitnodiging en het programma zal ik op de website zetten. Als ik tijd heb kan ik er nog naar toe gaan.
Het was een zeer prettig gesprek.
Voorlopige conclusies:
Vergroting inkomen van vrouwen zeer goed mogelijk
Betere PR wenselijk
Website verbeteren en up to date maken
Info voor toevallige passanten en toeristen
Info voor de groepsreizen
Groepsreis uitbreiden van één naar twee dagen met een programma
Analfabetiseringscursussen
Financiele ondersteuning individuele kinderen met schoolopleiding
Activiteiten voor passanten, te gebruiken bij de PR:
Zwemmen in de rivier,
Ekopad langs rivier verbeteren en goed aangeven
Verkoop Artisania
Verkoop Chocolade
Bezoek Pasiflora
Workshop Artisania
Workshop Chocolade maken
Workshop El Salvadoraanse specialiliteiten maken
Wandeling door het dorp en de omgeving
Plattegrond maken
Uitleg LM
Vrouwengroep
De groep vrouwen die ik vorige week zondag ontmoette bleken vnl Amerikaanse vrouwen te zijn die hier al langer wonen, wel een vreemde gewaarwoording, want ik had eigenlijk een groep Costericaanse vrouwen verwacht. Deze vrouwen hebben vaak met hun man samen een stuk grond gekocht met een boerderijtje. Meestal werken ze met vrijwilligers, die dan betaald meewerken!! Soms voor veel geld, soms is het slapen gratis en moeten ze voor hun eten betalen, en soms moeten ze zelf hun eten kopen en klaarmaken.Hun reis betalen ze altijd zelf. Veel jonge amerikanen doen dit een tijdje om werkervaring op te doen. En dan zijn er ook nog organisaties die dit organiseren en er aan verdienen. De werktijden zijn vaak zes uur per dag, vijf dagen, en het werk op het land of in het huishouden is best zwaar.
De groep was een spirituele groep die elke maand met nieuwe maan bij elkaar komt voor de gezelligheid en voor rituelen. Van de rituelen kwam niet zo veel terecht omdat de gastvrouw ernstig ziek was. Ellen kwam ook, dus dat was wel erg prettig. Ik kon blijven slapen met acht anderen en heb op de waranda op een matrasje geslapen. Ik vond het wel wat eng, vanwege mogelijke beesten, maar het ging prima en heb als een roos geslapen. Op zich vond ik het geheel wel een ervaring …., een prachtig huis, wat heel goedkoop is om te bouwen, in een prachtige natuur langs de rivier.
Festival Longo Mai.
Terug in Longo Mai waar het weerzien met Victoria heel hartelijk was, heb ik eerst het informatieboek over LM opgehaald. Het bleek een dik pakket te zijn met veel interessante info, zoals een plattegrondje met alle huisjes en namen van wie waar woonde. Dit had ik tijdens ons eerste bezoek gemist. Nu kon ik plotseling nagaan waar er bv 5 jaar geleden cabina´s gebouwd waren. Het bleek dat Victoria en Edith ook een cabina hebben, wat we niet geweten hadden. Een cabina kan namelijk ook aan een bestaand huisje gebouwd zijn, twee kamertjes met een wc en douche, zodat je niet in het huis van de gastvrouw je hoeft te bewegen.
Een uur nadat ik was aangekomen kwam er een groep Duitse scholieren met hun leerkrachten aan, bij elkaar zo´n 50 personen. Ze waren per boot in Costa Rica aangekomen, omdat ze een soort wereldreis maken van zes maanden. Aan boord krijgen ze dagelijks acht uur les, en ook hun bezoek aan LM gold als school. Zij moesten allemaal in gastgezinnen worden ondergebracht, dus LM zat behoorlijk vol. En overal zag je blonde hoofden.
De straatkinderen en de vrijwilligers van het circus Fantazztico uit San Isidro met de vrijwilligers waren vrijdag al aangekomen om te oefenen en sliepen in het vrijwilligershuis.
De 15 buitenlandse vrijwilligers die het festival hadden voorbereid waren bijna allemaal vertrokken, omdat er een soort misplanning was geweest met de organiserende organisatie. Met de drie die er nog waren omdat ze hun vliegdatum konden veranderen, kon ik nog allerlei informatie uitwisselen over wat ze beleefd en gedaan hadden, wat heel prettig was.
Na deze introductie over wat ik aantrof in LM het eigenlijke festival.
Dinsdagochtend was de opening met een opwarmoefening door de circuskinderen, waarvoor iedereen werd uitgenodigd deel te nemen. Daarna een praatje van Roland. En toen werd het programma op drie grote flaps geschreven. Eéntje over de tallers/ workshops, zoals het maken van artisania (kettingen), chocolade maken, circus, tekenen, schilderen, papier maken, wandelen, koffie plukken, rietsuiker snijden. Eéntje over lezingen, bedoeld voor de scholieren en ééntje voor het avondprogramma.
Voor mijn gevoel kwam er eindelijk duidelijkheid over wat er zou gebeuren die week, en kon ik een beetje inschatten hoe m´n week eruit zou gaan zien. Donderdag zou Ellen komen.
De eerste twee dagen heb ik een paar workshops gedaan en ben naar het avondprogramma geweest. Daarnaast heb ik de informatiemap nageplozen op vrouwenzaken. Er waren wel een paar projecten die betrekking hadden op vrouwen, maar het was onduidelijk wat het voorstelde en de info was een paar jaar oud.
Artisania
Bij de workshop Artisania kon iedereen een kettinkje maken, geleerd door Maritza, wat je daarna kon kopen. Het was heel druk en iedereen, ook de kleine circuskinderen, ging enthousiast aan de gang. Dit was aanleiding voor mij om bij Maritza langs te gaan. Ze bleek in haar kleine huisje, waar ze alleen met haar vier kinderen woont, een kametje te hebben met allemaal heel mooi kettingen, oorhangers en doosjes, voor weinig geld te koop. Wij hebben dat niet geweten, helaas, want anders had iedereen zeker het nodige gekocht!! Zoiets is toch wel een gemiste kans!
Voor het geven van de workshop had Maritza geen geld gekregen, alleen een onkostenvergoeding voor de materialen. (het geldt als vrijwilligerswerk, en dat terwijl het festival subsidie krijgt.
Later kwamen we erachter, toen Ellen er was, dat er twee jaar geleden een workshop Artisana was gegeven voor 30 vrouwen van LM, en dat er daarvan nog zes vrouwen wat mee doen. Wat ze maken is behoorlijk verschillend, en sommige dochters zijn het ook gaan meewerken.
Dit is één van de voorbeelden waarvan het duidelijk is dat de PR stukken beter zou kunnen, zodat elke toevallige bezoeker en gast weet dat er Artisania is en waar je dat kunt kopen!
Optredens
´s Avonds waren er verschillende optredens waarvoor geluidsversterking nodig was. Toen we om zeven uur kwamen aanlopen, vertrok er een auto bij El Rancho om de geluidsapparatuur op te halen, waarna die nog geinstalleerd moest worden. Alles bij elkaar kon er na ruim een uur begonnen worden. Maar niemand vond het erg, want je stond gezellig met elkaar vóór of ín de Rancho te praten. Elke avond, behalve de laatste avond, herhaalde zich dit ritueel.
De invulling van de avonden was erg verschillend. Van enkele heel mooi optredens van het circus met kleine straatkinderen en volwassenen, o.a. vrijwilligers (bv een jongen uit Duitsland waarvoor dit werk als vervangende dienstplicht geldt), een optreden met gitaar door Eva (Nederlands meisje) tot een film over nieuwe plannen voor een stuwdam in Costa Rica om electriciteit op te wekken. In Honduras blijken al vier stuwdammen te zijn, in El Salvador twee. In Costa Rica komt dan de eerste, en tevens de grootste stuwdam van Midden America, 60 km ten zuiden van Longo Mai. Deze locatie betekent dat vooral indianen van hun grond worden verdreven. De indianen zijn in verzet gekomen, maar door de electriciteitsmaatschappij wordt er niet naar hun geluisterd. De bedoeling was om na de video te discussieren over deze plannen met een indianengezin, dat speciaal hiervoor gekomen was, en een student van een Oostenrijkse universiteit die hierop afstudeerd. Maar het was te laat geworden, zodat dit onderdeel werd afgelast, bijzonder sneu.
Op de laatste avond is er een optreden door Guadelupe Urbina met zang en gitaar, met veel succes, en dat doet ze elk jaar. Zij is degene die tien jaar in Enschede heeft gewoond en nog redelijk wat Nederlands kent. In Costa Rica is ze een bekende artist. In maart heeft ze een tentoonstelling in het Nationale Museum in San José, daar ga ik zeker kijken. Eind maart begint ze met een tournee door Costa Rica, wat ze start met een optreden op een klein eiland wat een matriarchaat is. De naam moet ik nog bij haar navragen. Ze componeert haar liederen en muziek zelf. Ze is van plan zich blijvend op Longo Mai te vestigen en wil zich inzetten voor vrouwen en kinderen.
Wandeling
Roland maakte ook nog een wandeling tijdens deze week naar primair oerwoud. Behalve de uitleg bij veel bijzondere bomen, hebben we ook het uitzicht bij een indianengezin bewonderd. In hun tuin groeien o.a. struiken waar vruchten aanzitten die kleurstoffen leveren voor het beschilderen van de huid, hout en stoffen. Deze kleurstoffen kon je tevoorschijn krijgen als je de vrucht of blad stukkneep, wel heel bijzonder. Je kon meteen je gezicht beschilderen in die bijzondere indianenkleuren. Ook veel geneeskrachtige planten. Tijdens deze wandeling kwamen we ook nog voorbij de ingang van El Mayo, wat opeens niet zo ver weg leek.
Pasiflora
Even buiten het grondgebied van Longo Mai ligt Finca Passiflora, waar Ellen en ik op vrijdagochtend naar toe zijn gewandeld, twee km verderop. Hier hebben we een drie uur durende rondleiding gehad door Yamilet, een Costericaanse vrouw met twee dochters en een amerikaanse man. Yamilet werkt veel samen met vrouwen in Longo Mai, dit was ook de reden van ons bezoek, het heeft veel verduidelijkt.
Eerst even over de finca. Hij is organisch en zoveel mogelijk zelfvoorzienend. Er staan verdeeld over het land allerlei gebouwtjes en het geheel ziet er zeer verzorgt uit. Er is vee, kippen, eenden, veel groenten, koffie, allerlei fruitbomen en bv Palmito. Victoria, onze gastvrouw, had gevraagd om Palmito mee te nemen en nu konden we zien hoe dat ´geoogst´ werd. Palmito is namelijk palmhart, het binnenste van de stam van een bepaalde soort palmboom wat zo zacht is dat je het zonder te koken kunt eten en een lekkere smaak heeft. Yamilet ging daarvoor eerst haar manchette slijpen op een heel oude slijpmachine, eentje zoals m´n vader nog had, maar die nog uitstekend dienst doet. Daarna liepen we naar de wei waar de palmboompjes groeien. Yamilet koos een geschikte palm uit en hakte hem door. Daarna schilde ze de stam net zo lang totdat ze bij het eetbare gedeelte was gekomen. We kregen meteen een stukje om te proeven. Het was fascinerend om te zien. Zo´n boom groeit trouwens niet meer aan, maar een kleintje die er naast staat krijgt dan de kans om te groeien.
Electriciteit wordt opgewekt met water uit de rivier met een ouderwetse generator, die het nog uitstekend doet. Dit water wordt uitgekiend over het glooiende land verdeeld en voor het huishouden en de dieren gebruikt, en er zijn twee kweekvijvers aangelegd voor vis.
In het gezellige huis, dat zie je niet vaak in deze streken, wordt van de wc compost gemaakt. We kregen een hele uitleg. Ook is er een houtzagerij, maken ze bedden, tafels en stoelen, is er een apart huis voor veel gasten met een aparte keuken. Ook een keuken voor gedroogd fruit van bv ananas, dat smaakte heerlijk, en het maken van chocolade.
Om dit alles te onderhouden is erg veel werk. Yamilet doet daarnaast ook nog een schriftelijke cursus, wat in Costa Rica veel mensen doen die afgelegen wonen. Haar beide dochters, 14 en 16 jaar doen ook een schriftelijke opleiding. Jaarlijks kun je een staatexamen afleggen.
Yamilet is één van de stimulatoren van economische activiteiten voor vrouwen in Longo Mai. Maar dit is niet eenvoudig. Er is bv een cursus geweest om jam te maken van gevallen fruit, wat nu ligt te verrotten op de grond. Hiervoor is een cursus geweest en er is een oven aangevraagd en gekregen die bij Yamilet in een grote buitenkeuken staat. Nu blijkt dat een electrische oven te zijn, en de electriciteit in PasiFlora is niet voldoende om deze oven te verwarmen. Alleen in de winter is er voldoende electriciteit als het veel regent, maar dan is er weer geen fruit. Dus nu staat deze oven al een jaar in de buitenlucht te niksen. Onze suggestie om de kookplaten dan te gebruiken als Yamilet groepen heeft, daar wil ze niet aan want dan zou er gezegd worden dat ze de oven heeft ingepikt! Haar voorstel is om de oven, dus eigenlijk een electrische fornuis met een oven, naar de school te verplaatsen om eten voor de kinderen te koken, maar dat wil de vrouwengroep weer niet: een impasse dus, zonde van het geld en de aanschaf.
Op Longo Mai zijn sinds kort twee stukjes land toegewezen aan de vrouwengroep om kruiden te kweken. Dit moet nog helemaal van de grond komen. Yamilet gaat een rooster maken van wie wanneer gaat werken. De vrouwengroep bestaat uit ongeveer 30 vrouwen en Maritza is daarvan de leider. Ze heeft veel aanzien.
Yamilet is wel wat teleurgesteld in de samenwerking, maar ze blijft zich inzetten.
Voor haar is Longo mai ook een afzetgebied voor haar producten: vis, palmita, groenten, kruiden, vlees, etc.
Groepsreizen
Tijdens het festival kwam er ook nog een groepsreis van Sawadee langs. Ze komen om één uur in de middag en vertrekken de volgende dag weer vroeg. Bij de Pulperia bleek dat de gasten weliswaar een kennismaking met het landelijk leven van de kleine boeren gemeenschap Longo Mai is beloofd, maar dat ze verder geen informatie hebben gekregen over het hoe of wat. Het blijft bij een overnachting en eten bij gastgezinnen. Ellen en ik hebben het idee dat deze opzet best wat verbeterd kan worden en willen daarvoor kontakt opnemen met Leo, die de kontaktpersoon is voor Sawadee.
Gesprek met Roland in San Isidro
Gisteren hadden Ellen en ik nog een soort laatste gesprek met Roland in San Isidro. Wat is nu zo´n beetje de connectie tussen de activiteiten in San Isidro en Longo Mai?
Sinds 1996 bestaat er in San Isidro Vida Nueva, ontstaan uit een vrouwencongres. Behalve de succesvolle opvang van mishandelde vrouwen in allerlei opzichten zijn ze ook activiteiten gaan ontplooien voor straatkinderen en arme mensen. Sinds twee jaar staat er elke dinsdag een tent op het plein in het centrum waar kinderen en volwassenen een maaltijd kunnen krijgen en waar spelletjes worden gedaan. Het geld daarvoor komt van kleine donaties van plaatselijke ondernemers en restaurants.
Verder is er voor de straatkinderen een circus, waar de gemeente een locatie voor ter beschikking heeft gesteld. Hier kunnen de vrijwilligers en soms kinderen tevens overnachten. We zijn er op bezoek gegaan. Tussen het circus en LM zijn veel contacten, bv met optredens en vrijwilligers, of dat een kind een tijdje op LM gaat wonen. Komende zomer gaat het kindercircus op kosten van een kinderorganisatie in Duitsland op toernee in Europa.
Roland kwam met de vraag of er in Nederland misschien mensen zijn die een kind financieel willen steunen om een opleiding te volgen, waar dat anders niet mogelijk zou zijn vanwege de kosten. Op dit moment liggen er nog zes aanvragen.
Verder hebben we het nog gehad over onze ervaringen als ´toerist´ op Longo Mai. B.v. doordat we te weinig info hadden over allerlei dingen, zodat LM inkomsten is misgelopen. Dus dat de PR verbeterd zou kunnen worden. Roland gaf nog aan dat er eigenlijk geen goede website is, hopelijk gaat een amerikaanse vrouw daar verbetering in aanbrengen.
Misschien kunnen Ellen en ik in overleg met Edith en Leo een A4tje maken met info en mogelijke activiteiten op LM, wat op verschillende plaatsen wordt opgehangen voor gasten en toevallige voorbijgangers.
14 Maart bestaat Longo Mai in Costa Rica 30 jaar. De uitnodiging en het programma zal ik op de website zetten. Als ik tijd heb kan ik er nog naar toe gaan.
Het was een zeer prettig gesprek.
Voorlopige conclusies:
Vergroting inkomen van vrouwen zeer goed mogelijk
Betere PR wenselijk
Website verbeteren en up to date maken
Info voor toevallige passanten en toeristen
Info voor de groepsreizen
Groepsreis uitbreiden van één naar twee dagen met een programma
Analfabetiseringscursussen
Financiele ondersteuning individuele kinderen met schoolopleiding
Activiteiten voor passanten, te gebruiken bij de PR:
Zwemmen in de rivier,
Ekopad langs rivier verbeteren en goed aangeven
Verkoop Artisania
Verkoop Chocolade
Bezoek Pasiflora
Workshop Artisania
Workshop Chocolade maken
Workshop El Salvadoraanse specialiliteiten maken
Wandeling door het dorp en de omgeving
Plattegrond maken
Uitleg LM
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
